Roboty ziemne to zbiorczy termin opisujący wszelkie roboty budowlane związane z wydobywaniem gruntu naturalnego, kształtowaniem go zgodnie z wymogami projektu i ewentualnym przemieszczaniu go z jednego miejsca na inne. Roboty ziemne dzielą się na trzy rodzaje. Pierwszym są roboty ziemne podstawowe, drugim wykończeniowe, a trzecim przygotowawcze i porządkowe. Podstawowe charakteryzują się największą skalą – są to na przykład tzw. wykopy szerokoprzestrzenne, głównie przeznaczone pod obiekty budowlane, wykopy wąskoprzestrzenne, wykorzystywane pod rowy i różnego rodzaju instalacje, czy też niwelacje niepożądanych nierówności terenu. Roboty ziemne wykończeniowe zajmują się, jak sama nazwa wskazuje, wykańczaniem pracy wykonanej przez roboty podstawowe i dostosowywaniem jej do komfortowego i bezpiecznego użytku w dalszych etapach budownictwa. Chodzi o rzeczy takie, jak wyrównywanie dna wykopów zarówno wąsko-, jak i szerokoprzestrzennych, czy profilowanie zbyt ostrych skarp i nasypów. Trzeci typ obejmuje prace, które koniecznie muszą zostać wykonane przed rozpoczęciem właściwych robót, czyli wycinanie drzew i karczowanie pozostałych po nich pni, wytyczanie planowanych konstrukcji ziemnych albo, jeśli zachodzi taka potrzeba, obniżenie wód gruntowych do poziomu umożliwiającego rozpoczęcie dalszych działań. Jakaś forma robót ziemnych występuje w niemal wszystkich rodzajach współczesnego budownictwa, także branża ta dynamicznie się rozwija, a ludzie posiadający związane z nią wykształcenie, czy umiejętności, najprawdopodobniej nie będą musieli obawiać się bezrobocia ani w bliskiej, ani w bardziej odległej przyszłości.
